Κείμενο: Εύη Βουτσινά
Φωτογραφία: Δημήτρης Βλάικος
Καλό λάδι, εσπεριδοειδή, αγκινάρες, άγρια μυρωδάτα χόρτα και ψάρια συνθέτουν την κουζίνα του Ναυπλίου, της πρώτης πρωτεύουσας της Ελλάδας.
Ο μυθικός Ναύπλιος, γιος του Ποσειδώνα και της Αμυμώνης, έδωσε το όνομά του στην πόλη, η οποία κατοικείται αδιάκοπα από τα προϊστορικά χρόνια. Στα νεότερα χρόνια, την κατέκτησαν Φράγκοι, Τούρκοι, Βενετσιάνοι, αφήνοντας ίχνη κυρίως στις οχυρώσεις. Το Μπούρτζι, το νησάκι, είναι ολόκληρο ένα βενετσιάνικο φρούριο (15ος αιώνας). Η πόλη ήταν σημαντικό λιμάνι, από όπου διακινούνταν τα προϊόντα της ευρύτερης περιοχής. Η οχύρωση, η εμπορική σπουδαιότητα και σίγουρα το μαγευτικό τοπίο προσείλκυαν ανέκαθεν έναν ετερόκλητο πληθυσμό. Αυτός είναι ο λόγος που αναπτύχθηκε αισθητικά και δημιουργήθηκε αυτός ο γοητευτικός τόπος με το πανέμορφο φως. Για όλα αυτά, εικάζω, επελέγη ως πρώτη πρωτεύουσα του ελληνικού κράτους. Το 1828 εγκαταστάθηκε εκεί ο Ιωάννης Καποδίστριας, ο πρώτος εκλεγμένος κυβερνήτης. Κατά τη διάρκεια της θητείας του (δολοφονήθηκε το 1831) δημιούργησε στο Ναύπλιο θεσμούς μεγάλης σημασίας για το νεοπαγές κράτος: ίδρυσε το πρώτο δημοτικό σχολείο, το πρώτο Γυμνάσιο, τη Σχολή των Ευελπίδων και τη Γεωργική Σχολή της Τίρυνθας. Η σπουδαιότητα της πόλης απογειώθηκε, ο πληθυσμός πολλαπλασιάστηκε, όμως η πρωτεύουσα μεταφέρθηκε στην Αθήνα (το 1834), οπότε το Ναύπλιο παρήκμασε.
Παρά τις αλλοιώσεις που έφερε η τουριστική «ανάπτυξη», παραμένει μια πόλη με αρχοντιά και γοητεία. Εκτός από το τουριστικό εισόδημα, που είναι σημαντικό, η περιοχή παράγει εκλεκτό λάδι και πολλά εσπεριδοειδή. Σημαντική πηγή πλούτου παραμένει η αλιεία, ενώ χαρακτηριστικό προϊόν σε τεράστια παραγωγή είναι οι αγκινάρες από τα κοντινά Ιρια. Η κουζίνα μοιάζει με των άλλων πόλεων της Πελοποννήσου. Πολλά ψάρια, θαλασσινά, άγρια μυρωδάτα χόρτα, που μαγειρεύονται με πολλούς τρόπους (με αρνάκι αυγολέμονο ή με ντοματούλα). Οι αγκινάρες γνωρίζουν πιένες στις κουζίνες του Ναυπλίου. Γεμιστές, λαδερές, με κιμά, στο φούρνο με σκορδάτη κρέμα, με κατσικάκι ή αρνί στην κατσαρόλα, με μπιζέλια, κουκιά, πάντα με τη μεθυστική μυρωδιά του μάραθου. Σε αυτήν τη γοητευτική πόλη πρέπει να επισκεφτείτε το Αρχαιολογικό Μουσείο και το μοναδικό στο είδος του μουσείο με λαϊκές φορεσιές, έργο ζωής της ενδυματολόγου Ιωάννας Παπαντωνίου. Οπωσδήποτε θα πιείτε έναν καφέ στην ιστορική Πλατεία Συντάγματος, μία από τις ωραιότερες της Ελλάδας. Οι ντόπιοι αποκαλούν την πόλη τους Ναύπλιον, σαν αυτό το «ν» να δείχνει μια επισημότητα, που παραπέμπει στην παλιά αίγλη και την πάντα παρούσα αρχοντιά. Η λαϊκή της ονομασία είναι Ανάπλι.
Φέτες ψαριού στο φούρνο με μανέστρα
Και για το τέλος μια συνταγή της κυρίας Μαρίας Γκούμα, την οποία συνάντησα στο Ναύπλιο. Όταν μου έδωσε αυτήν τη συνταγή, μου είπε ότι «είναι πολύ νόστιμο φαγητό και παράδοξα ωραίο». Πράγματι, το διαπίστωσα κι εγώ. Συνήθως, αν έχουν ένα μεγάλο φαγκρί, κόβουν το κεφάλι μαζί με το λαιμό, όσο χαμηλά χρειάζεται για να καλύψει τους... πεινασμένους. Το υπόλοιπο το κόβουν φέτες και το κάνουν ψητό. Το κεφάλι με το λαιμό το κάνουν ψαρόσουπα, όπου, όπως μου είπε η κυρία Ευαγγελία Καλλιάνου, πάλι βάζουν ντοματούλα και ψιλή μανέστρα.