Το είχε άγχος αν θα τη μνημονεύουν στην εκκλησία, αν τα χρυσά της κόλλυβα θα ήταν ωραία – όπως αυτά που έφτιαχνε εκείνη. Τους αγαπούσε τους πεθαμένους της η Μαριώ. Είχε μάθει να φτιάχνει κόλλυβα από νωρίς, είχε χάσει από παιδί πολλούς δικούς, συζύγους, γιο, γονείς, γαμπρό, την αγαπημένη της γιαγιά, γειτόνισσες καλές φιλενάδες. Τα δικά της κόλλυβα είχαν πολλά ξηροκάρπια, πολλή ζάχαρη και λιγότερες σταφίδες, λίγο μαϊντανό. Δεν τα θυμάμαι και καλά γιατί ποτέ δεν έγραψα τη συνταγή, δεν φαντάστηκα πως θα μου χρειαστεί. Ενδόμυχα το απευχόμουν.
Τη θυμάμαι όμως να τα φτιάχνει, να καλοσιδερώνει το λευκό τραπεζομάντηλο και να το στρώνει για να τα στεγνώσει. Τελετουργικό με κανονικές τιμές. Έκλεινε τις πόρτες, σφράγιζε το δωμάτιο για να μην μπει κάποιο ζουζούνι στο απλωμένο σιτάρι. Όσο στέγνωναν στη σάλα, ετοίμαζε μια γρήγορη κρέμα από το ζουμί του βρασμού (κολλυβόζουμο) μαζί με ελάχιστο σιτάρι, ζάχαρη, αμύγδαλα και σταφίδες, κανέλα και λίγο κορν φλάουρ. ‘Ηταν σαν ασουρές αλλά αρκετά πιο αραιή – στο σπίτι μας το λέγαμε σταρόζουμο και ήταν το αγαπημένο μου γλυκό ως παιδί.
Η συνταγή για τα κόλλυβα είναι της φιλενάδας της Μαριώς, της Άννας Κοντοπιθάρη Μαχαιρίδου, με καταγωγή από τη Σμύρνη, που την είχα σαν δεύτερη γιαγιά μου.
Υλικά
250 γρ. σιτάρι μακρόστενο, όχι αποφλοιωμένο
2-3 κουτ. σούπας κρυσταλλική ζάχαρη
150 γρ. αμύγδαλα λευκά, ολόκληρα
150 γρ. στραγάλι αφράτο, χοντροσπασμένο στο μπλέντερ
2 κουτ. σούπας σουσάμι, καβουρδισμένο στο τηγάνι χωρίς λιπαρή ουσία
100 γρ. αλεύρι, καβουρδισμένο στο τηγάνι
100 γρ. σταφίδα ξανθιά
50 γρ. σταφίδα μαύρη κορινθιακή
τα σπόρια από 2 ρόδια
τα φύλλα από 1/2 ματσάκι μαϊντανό ή δυόσμο
1 κουτ. γλυκού κανέλα
στη μύτη του κουτ. γαρύφαλλο τριμμένο
150 γρ. ζάχαρη άχνη
300 γρ. ασημένια κουφετάκια σε διάφορα σχήματα για στόλισμα
Διαδικασία
Για να φτιάξουμε κόλυβα, αρχικά πλένουμε το σιτάρι πολύ καλά και το βάζουμε να μουλιάσει σε κρύο νερό σε ένα μπολ για όλο το βράδυ.
Την επόμενη το ξεπλένουμε πολύ καλά και το βράζουμε για περίπου 40 λεπτά, να μαλακώσει.
Το στραγγίζουμε σε σουρωτήρι (αν θέλουμε κρατάμε το ζουμί για να φτιάξουμε ένα ωραίο γλυκάκι αργότερα).
Απλώνουμε πάνω στο τραπέζι ή στον πάγκο της κουζίνας μια απορροφητική βαμβακερή πετσέτα ή λευκό σεντόνι, και το αφήνουμε να στεγνώσει καλά και να βγάλει τα ζουμιά του, αλλά να μην ξεραθεί.
Το στέγνωμα ανάλογα τον καιρό και την υγρασία του περιβάλλοντος μπορεί να πάρει μέχρι 4 ώρες.
Μόλις στεγνώσει καλά, παίρνουμε την πιο μεγάλη λεκάνη και ρίχνουμε μέσα το σιτάρι μαζί με την κρυσταλλική ζάχαρη και 2-3 κουταλιές από το καβουρδισμένο αλεύρι.
Ανακατεύουμε ελαφρώς και έπειτα προσθέτουμε όλα τα υλικά στο σκεύος εκτός από την άχνη ζάχαρη και το αλεύρι.
Ανακατεύουμε πολύ καλά τα υλικά με ένα μεγάλο κουτάλι και μοιράζουμε τα κόλυβα στα σκεύη σερβιρίσματος, είτε σε γυάλινα μπολ είτε σε βαθιές πιατέλες.
Με την ράχη ενός κουταλιού ισιώνουμε την επιφάνειά τους και πασπαλίζουμε με το υπόλοιπο αλεύρι- ισόποσα σε όλη την επιφάνεια
Έπειτα πασπαλίζουμε, τα κόλυβα, με την άχνη με τον ίδιο τρόπο.
Με τα ασημένια κουφετάκια φτιάχνουμε στο κέντρο του σκεύους ένα σταυρό και κάνουμε μικρές μαργαρίτες με 4-5 κουφετάκια η κάθε μια ή φτιάχνουμε μια γιρλάντα περιμετρικά.
