ΓΝΩΜΕΣ

Σε όλους αρέσουν οι φράουλες, μικρούς και μεγάλους. Είναι το γοητευτικό χρώμα τους που δεν μοιάζει με κανένα άλλο κόκκινο, είναι αυτό το σχήμα καρδιάς όλο καμπύλες. Ίσως όμως είναι και η εποχή τους· η άκρη της Άνοιξης μέσα στην έκρηξη των χλωρών χρωμάτων και την αρχή του καλοκαιριού, πάντα συνδεδεμένου με τη χαλάρωση, την ξενοιασιά, την άπλα. Εκεί εισβάλουν οι φράουλες· δίνουν χρώμα και γεύση σε κρέμες, στέκονται πάνω σε τάρτες και τούρτες άσπρες, λεμονί ή σοκολατένιες. Γεμίζουν βάζα με μαρμελάδες, γλυκά κουταλιού, γίνονται γρανίτες, παγωτά, στολίζουν φρουτοσαλάτες, γίνονται παχύρρευστες, μυρωδάτες, ηδονικές κατακόκκινες σος! 

Αυτές λοιπόν οι μεγαλόκαρπες λαμπερές φράουλες έχουν έρθει από τις Αμερικές· η μία από τις ΗΠΑ, η άλλη από τη Χιλή. Και βέβαια οι γεωπόνοι διασταυρώνουν και εξελίσσουν διαρκώς τις ποικιλίες. Και στην Ευρώπη, όμως, σύμφωνα με το «Λεξικόν Φυτολογικόν» του Π.Γ. Γενναδίου καταγράφονται δύο ιθαγενείς ποικιλίες φράουλας με μικρότερους καρπούς. Τέτοιες μικρόκαρπες φράουλες υπάρχουν αυτοφυείς στα ελληνικά δάση και αν έχετε την τύχη να τις βρείτε και τις δοκιμάσετε, δεν θα ξεχάσετε ποτέ το άρωμά τους που είναι απροσδόκητα έντονο και διαρκεί. 

Η καλλιέργεια της φράουλας στα ευρωπαϊκά εδάφη εντοπίζεται γύρω στον 15ο ή 16ο αιώνα, σύμφωνα πάλι με το Λεξικό του Π.Γ.Γενναδίου. Ωστόσο είναι πολύ πιθανόν το φρούτο να ήταν γνωστό και στους Αρχαίους Έλληνες και στους Ρωμαίους. Τόσο στον Πλίνιο όσο και στον Διοσκορίδη υπάρχουν περιγραφές του φυτού και του καρπού που παρομοιάζεται με τα κεράσια και σημειώνεται ότι ωριμάζουν την ίδια εποχή. 

Το ελληνικό όνομα της φράουλας είναι «χαμαικέρασος» λέξη που περιγράφει τόσο τον τύπο του φυτού που είναι χαμηλό κι οι βλαστοί του απλώνονται στο χώμα, όσο και τον τύπο του καρπού που μοιάζει στο μέγεθος και στο σχήμα πιο πολύ με τα κεράσια. 

Η σύγχρονη καλλιέργεια της φράουλας -σε θερμοκήπια κυρίως- γίνεται σε κάθετες μονάδες. Πρόκειται για στύλους που έχουν πλατύσματα σε διάφορα σημεία με χώμα και τα φυτά. Έτσι σε μικρό χώρο τα φυτά αποδίδουν πολλαπλάσια από την υπαίθρια καλλιέργεια. Ακόμα πιο αποδοτική είναι η υδροπονική καλλιέργεια στην οποία οι ρίζες των φυτών είναι μέσα σε νερό, το οποίο περιέχει όλα τα θρεπτικά γι’ αυτό συστατικά. 

Η απόδοση της υπαίθριας βιολογικής φράουλας είναι πολύ μικρότερη διότι δεν χρησιμοποιούνται ορμόνες και συνθετικά λιπάσματα γι’ αυτόν το λόγο τις προτιμούν πολλοί. Κοστίζουν λίγο παραπάνω αλλά αξίζουν. Ούτως ή άλλως πρέπει να τις πλένουμε σχολαστικά πριν τις καταναλώσουμε. Αυτές τις πληροφορίες μας δίνει ο γεωπόνος κ. Ηλίας Κάνταρος, ο οποίος υπογραμμίζει ότι οι φράουλες περιέχουν πολλή βιταμίνη C καθώς και B1, B2 αλλά και μεταλλικά στοιχεία όπως το ασβέστιο, το φώσφορο κ.τ.λ. Εκτός από την ομορφιά και την ωραία του γεύση αυτό το φρούτο έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά: τονώνει τις νεφρικές και ηπατικές λειτουργίες, αποτοξινώνει τον οργανισμό, έχει καθαρτική και διουρητική δράση. Μερικοί επιστήμονες μάλιστα της αποδίδουν αντικαρκινικές και καρδιοτονωτικές ιδιότητες. Δεν επιτρέπεται όμως να καταναλώνεται από άτομα που πάσχουν από έλκος, φλεγμονές των εντέρων ή σπαστική κολίτιδα. 

Όπως κι αν είναι οι φράουλες με το φωτεινό τους χρώμα γεφυρώνουν την Άνοιξη με το Καλοκαίρι, δροσίζουν και γλυκαίνουν τις στιγμές μας. Καθώς τελείωσα αυτήν την μικρή αναφορά στις φράουλες, έριξα μια ματιά στην μικρή μου εγκυκλοπαίδεια των παραδοσιακών συμβόλων όπου αναφέρεται ότι στον Χριστιανισμό συμβολίζει τον ενάρετο άνθρωπο, τους καρπούς των καλών έργων και τους πνευματικούς καρπούς. Όταν συνοδεύονται από βιολέτες δηλώνουν την ταπεινότητα της πραγματικής αρετής. Ε, αυτή η εικόνα έφτιαξε την ημέρα μου. Μού έφερε παλλόμενες εικόνες χρωμάτων. Τι εικόνα! Μοβ βιολέτες και κόκκινες φράουλες και μια δυσανάγνωστη πια έννοια, η αρετή! Γεύση, χρώμα, άρωμα - πολύτιμες ουσίες που έχουν καμιά φορά οι λέξεις κι έτσι φωταγωγούν τον χρόνο και μας απογειώνουν, αν αφεθούμε στη γοητεία τους. 

*Το κείμενο πρωτοδημοσιεύτηκε στις «Γλυκές ιστορίες», τεύχος 1 (Μάιος 2010)