Κείμενο: Αλέξανδρος Γιώτης
Φωτογραφία: Άκης Ορφανίδης
Δοκιμάστε το όπως του αξίζει, κυρίως ψητό στη σχάρα - ή έστω και στο γκριλ.
Το μελανούρι (Oblada Melanura) είναι ένα νοστιμότατο ψάρι που υπάρχει ακόμα εν αφθονία στις ελληνικές θάλασσες. Την άνοιξη πλησιάζει τις ακτές για να ζευγαρώσει και κάθεται εκεί μέχρι το φθινόπωρο. Είναι ψάρι που ζει σε κοπάδια μικρά ή μεγάλα και μπορεί να βρεθεί παντού σε πετρώδεις βυθούς ή μαύρες φυκιάδες από το βυθό μέχρι την επιφάνεια. Εχει σχήμα οβάλ και το χρώμα του είναι ασημί με μπλε ανταύγεια. Μέσα στη θάλασσα το χρώμα του είναι μπλε-γκρι και το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του, από το οποίο πήρε και την ονομασία του, είναι μια μαύρη λωρίδα σε άσπρο φόντο στη βάση της ουράς του.
Δεν είναι μεγάλο ψάρι και σπάνια θα δείτε στην αγορά μελανούρια των 700 γραμμαρίων. Συνηθέστατα, είναι μεταξύ 250 - 500 γραμμαρίων. Προσωπικά γνωρίζω μια περίπτωση πριν από πολλά χρόνια στο Νότιο Ευβοϊκό όπου αλιεύτηκε μελανούρι των 1.100 γραμμαρίων. Υποθέτω πως ήταν ο «παππούς» όλων των μελανουριών!
Ψαρεύεται κυρίως με δίχτυα και λιγότερο με παραγάδια. Η σάρκα του είναι λευκή, άπαχη και συνεκτική. Επίσης, έχει το μεγάλο προσόν να μη μεγαλώνει σε κλωβούς και μάλλον λόγω μικρού μεγέθους να μη συμφέρει να καταψυχθεί. Ετσι, όταν βλέπουμε μελανούρι στον ψαρά ή στην ταβέρνα, γνωρίζουμε πως δεν είναι από ιχθυοκαλλιέργεια ούτε κατεψυγμένο αποψυγμένο.
Στην αγορά
Τα περισσότερα μελανούρια που θα βρούμε στην αγορά προέρχονται από τις ελληνικές θάλασσες. Ομως, υπάρχουν και φρέσκα εισαγωγής κυρίως από Ισπανία και λιγότερα από Ιταλία. Οι τιμές κυμαίνονται αναλόγως του μεγέθους.
Με τα μελανούρια στην κουζΙνα
Το μελανούρι, ιδίως το μεγάλο, είναι και αυτό ένα ψάρι που έκανε ο Παντοδύναμος για να τρώγεται ψητό στη σχάρα ή έστω στο γκριλ. Ομως, ως ευδαίμονες και ηδονιστές μάς αρέσει να πειραματιζόμαστε. Για τις όποιες μαγειρικές και κυρίως για φιλεταρίσματα σας συνιστώ μεγάλα μελανούρια και ο λόγος είναι τα κόκαλα που στα μικρά είναι δυσδιάκριτα. Αν τα μελανούρια που αγοράσατε είναι πολύ μικρά, τότε μπορείτε ακόμα να τα τηγανίσετε με ένα ελαφρύ αλεύρωμα. Στο ψήσιμο δεν θέλει πολλή ώρα. Υπολογίστε πως ένα μελανούρι 500 - 600 γραμμαρίων θέλει στη σχάρα ή στο γκριλ περίπου 8 λεπτά από την κάθε πλευρά και είναι συνάρτηση του πόσο δυνατή είναι η θράκα ή το γκριλ. Στο φούρνο πάλι για ένα μελανούρι του μισού κιλού θα χρειαστείτε 30 λεπτά στους 180°C.