Κείμενο: Μανίνα Ντάνου
Λίγες εξαρτήσεις στη ζωή είναι τόσο έντονες όσο ο καφές, όμως δεν είναι λίγοι οι λάτρεις του που έχουν δυσανεξία στην καφεΐνη και την αποφεύγουν. Η ομοιοπαθητική, επίσης, απαγορεύει ρητώς τον καφέ σε όσους ακολουθούν αυτήν τη θεραπεία. Είναι ο ντεκαφεϊνέ μια λύση; Οι μέθοδοι αποκαφεΐνωσης εγκυμονούν κινδύνους για την υγεία; Υπάρχει βιολογικός ντεκαφεϊνέ; Ας ξεκαθαρίσουμε ότι δεν υπάρχει καφές χωρίς καθόλου καφεΐνη. Οι μέθοδοι αποκαφεΐνωσης απαλλάσσουν τους κόκκους καφέ από ένα μεγάλο ποσοστό της, αλλά ποτέ από το 100%. Γι’ αυτό, άλλωστε, και όσοι ακολουθούν την ομοιοπαθητική καλό είναι να αποφεύγουν και τον ντεκαφεϊνέ.
Η αποκαφεΐνωση επιτυγχάνεται με πολλές μεθόδους και σχεδόν όλες είναι καταλυτικές για τη γεύση, το άρωμα και τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά του καφέ. Η πιο διαδεδομένη είναι αυτή που αρχίζει με την εμβάπτιση των κόκκων σε νερό, για να διαλυθεί η καφεΐνη, και μετά στους διαλύτες χλωριούχο μεθυλένιο ή/και οξικό αιθυλεστέρα, στους οποίους η διαλυτότητα της καφεΐνης είναι μεγαλύτερη. Στη συνέχεια γίνεται απόσταξη του μείγματος με ήπια θέρμανση, ώστε να απομακρυνθούν οι διαλύτες. Τέλος, οι κόκκοι του καφέ εμβαπτίζονται ξανά σε ζεστό νερό.
Σε αυτή την περίπτωση, ο καφές θεωρείται βιολογικός, αν οι κόκκοι προέρχονται από βιολογική καλλιέργεια και αν ως διαλύτης έχει χρησιμοποιηθεί μόνο οξικός αιθυλεστέρας που δεν έχει παρασκευαστεί τεχνητά, αλλά έχει ληφθεί από φυσικές πηγές (είναι εφικτό). Στην περίπτωση που χρησιμοποιηθεί χλωριούχο μεθυλένιο, ο καφές δεν θεωρείται βιολογικός, καθώς ο διαλύτης αυτός παρασκευάζεται μόνο τεχνητά. Πολλά λέγονται για τις επιπτώσεις του χλωριούχου μεθυλένιου στην υγεία, για τις επιδράσεις στα νεφρά, στο συκώτι, στο νευρικό σύστημα, αφορούν όμως έκθεση σε μεγάλες ποσότητες του χημικού. Τα υπολείμματα του χλωριούχου μεθυλενίου στον καφέ επιβάλλεται να είναι κάτω από ένα ανώτατο επιτρεπτό όριο και η βιομηχανία του καφέ θεωρείται από τις αυστηρότερα ελεγχόμενες. Σε κάθε περίπτωση, καλό είναι να προτιμάμε τους βιολογικούς ντεκαφεϊνέ, που δεν χρησιμοποιούν χλωριούχο μεθυλένιο, και φυσικά να μην υπερβάλλουμε στην ποσότητα. Το γεγονός ότι είναι ντεκαφεϊνέ δεν σημαίνει ότι μπορούμε να πίνουμε δέκα την ημέρα.
Υπάρχει μια πιο αθώα παραλλαγή της διαδικασίας αποκαφεΐνωσης, κατά την οποία οι κόκκοι εμβαπτίζονται μόνο στο νερό και όχι στους διαλύτες. Μόνο το νερό στο οποίο έχει διαλυθεί η καφεΐνη περνά από τους διαλύτες και οι κόκκοι εμβαπτίζονται ξανά σε αυτό, αφού απαλλαγεί από την καφεΐνη, ώστε να πάρουν τα στοιχεία γεύσης και αρώματος που έχασαν κατά την εκχύλιση. Απολύτως βιολογική θεωρείται η μέθοδος κατά την οποία η εκχύλιση της καφεΐνης γίνεται μόνο με νερό. Οι κόκκοι εμβαπτίζονται πολλάκις σε ζεστό νερό και περνούν από φίλτρο ενεργού άνθρακα. Αυτή η διαδικασία αφαιρεί την καφεΐνη κατά 99% και ελάχιστα από τη γεύση και το άρωμα του καφέ. Ομως, η μεγάλη ποσότητα νερού που χρειάζεται την κάνει πιο ακριβή και άρα πιο σπάνια.
