Κείμενο: Δάφνη Καραπιπέρη
Θα διαλέγατε ένα ποιοτικό ή ένα μη ποιοτικό τρόφιμο, υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι θα είχαν την ίδια τιμή; «Θέλει και ρώτημα, προφανώς ένα ποιοτικό», απάντησαν γνωστοί και φίλοι όταν τους έθεσα το δίλημμα. Οταν όμως ρώτησα τι ακριβώς θεωρούν ποιοτικό, οι απαντήσεις ήταν συγκεχυμένες. «Ποιοτικό, δηλαδή νόστιμο» ή «ποιοτικό είναι ποιοτικό» ή «ποιοτικό σημαίνει υγιεινό» και άλλα τέτοια. Το διά ζώσης ρεπορτάζ μου επιβεβαιώνει και η έρευνα του ευρωβαρόμετρου που δείχνει ότι επιλέγουμε τρόφιμα με βάση την τιμή, την προέλευση και την ποιότητά τους. Ομως, ταυτόχρονα, μόνο το 22% των Ελλήνων διαβάζει τις ετικέτες των τροφίμων που αγοράζει - και από αυτούς αναρωτιέμαι πόσοι μπορούν να αποκωδικοποιήσουν τα... μυστήρια της επιστήμης που αναγράφονται στις ετικέτες. Επίσης, μόνο το 17% γνωρίζει τι είναι τα βιολογικά τρόφιμα. Το τι εστί «ποιότητα» και καλή διατροφή, λοιπόν, χωράει πολλές ερμηνείες.
Στην πραγματικότητα, βέβαια, η ποιότητα των τροφίμων ορίζεται με βάση συγκεκριμένες προδιαγραφές που έχουν σχέση με τον τρόπο, τον τόπο και το χρόνο παραγωγής (ειδικά για ανεπεξέργαστα προϊόντα) και τα συστατικά που περιέχει, εφόσον πρόκειται για επεξεργασμένο προϊόν. Σημαντικό ρόλο παίζει επίσης και ο τρόπος διατήρησης και συντήρησης του τροφίμου. Προσπαθώντας να φτιάξει έναν χρήσιμο χάρτη πλοήγησης στη θάλασσα της σύγχρονης διατροφής, το WWF Ελλάς, σε συνεργασία με το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο και με την υποστήριξη του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, συνέταξε έναν οδηγό για καλύτερη διατροφή, τόσο από την άποψη της υγείας όσο και από την άποψη της οικολογίας. Γιατί τι νόημα έχει τελικά να τρώμε καλά και υγιεινά αν ζούμε σε έναν κατεστραμμένο πλανήτη; Από περιβαλλοντική σκοπιά, η παραγωγή των τροφίμων ευθύνεται για το 1/5 των παγκόσμιων εκπομπών CO2 και για σημαντικά προβλήματα ρύπανσης και υποβάθμισης της βιοποικιλότητας και των φυσικών πόρων.
Ομως, προτιμώντας τη μεσογειακή διατροφή, δεν κάνουμε καλό μόνο στην υγεία μας, αλλά και στο περιβάλλον, αφού η συγκεκριμένη δίαιτα περιλαμβάνει κυρίως φυτικά τρόφιμα, η παραγωγή των οποίων χρειάζεται σημαντικά λιγότερους φυσικούς πόρους από ό,τι η παραγωγή -για παράδειγμα- του κόκκινου κρέατος. Επίσης, όπως δείχνουν στοιχεία ερευνών, στη χώρα μας παράγονται τρόφιμα υψηλής διατροφικής αξίας, τα οποία αξίζει να προτιμάμε και για έναν ακόμη λόγο. Γιατί, για να φτάσουν στο τραπέζι μας, δεν χρειάζεται να διανύσουν πολλά «τροφοχιλιόμετρα».
Πρόκειται για «μονάδα μέτρησης» της απόστασης που χωρίζει το χωράφι από το πιάτο μας και η οποία επηρεάζει τόσο τη διατροφική αξία του τροφίμου όσο και το περιβάλλον. Αυτά και πολλά ακόμη περί διατροφής στην ιστοσελίδα: http://kalyterizoi.gr/new/egheiridio-ygieinis-kai-oikologikis-diatrofis.