ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ

421. «Μεσσηνιακό» χούμους με ροβίτσα

«Τη ροβίτσα την έτρωγε πολύ η οικογένεια του πατέρα μου όταν πήγαιναν στα χωράφια. Έσπερναν και οι ίδιοι, αφενός επειδή είναι εύκολη καλλιέργεια και αφετέρου για αγρανάπαυση. Τη μαγείρευαν λιτά, σαν χυλό, με λίγο λαδολέμονο και αλάτι, άντε το πολύ και κανένα δαφνόφυλλο. Η συνταγή αυτή μοιάζει με της φάβας, αλλά επέλεξα να την ονομάσω “χούμους”, καθώς χρησιμοποιώ ταχίνι και κύμινο», λέει ο σεφ Δημοσθένης Μπαλόπουλος από τη Μεσσηνία. Τη ροβίτσα, το μικροσκοπικό στρογγυλό πράσινο φασόλι, τη βρίσκουμε σε μεγάλα σούπερ μάρκετ και παντοπωλεία. Δυστυχώς, είναι πλέον κυρίως εισαγωγής....

422. Πλαστός, η «ξυπόλητη» χορτόπιτα

Ξεκινάμε τη νηστεία της Μεγάλης Εβδομάδας με μια εύκολη και μυρωδάτη χορτόπιτα χωρίς φύλλο. «Αφενός επειδή είναι στεγνό φαγητό και αφετέρου επειδή είναι οικονομικό, φτουράει, και το καλαμποκάλευρο χορταίνει και κρατάει την πείνα, οι παλιοί το έπαιρναν στο σακούλι για κολατσιό για να περάσουν την ημέρα στα χωράφια ή με τα ζώα», λέει η κυρία Αριάδνη Χαντζή, από τη Ζαρούχλα Αχαΐας....

423. Τσουρέκι και Babka

Η απόλυτη συνταγή για πασχαλινό τσουρέκι με πολίτικα αρώματα ​από τον Σπύρο Πεδιαδιτάκη. Βγαίνει αφράτο, στητό και μαστιχωτό και μοσχοβολάει μαστίχα και μαχλέπι. Και με την ίδια ζύμη φτιάχνουμε κι ένα babka στο πλάι....

424. Τηγανόψωμα

Τα φτιάχνουν σε όλη την Πελοπόννησο καθ’ όλη τη διάρκεια της νηστείας. «Όσο είναι ακόμη ζεστά, τα περιχύνουμε με μέλι και πασπαλίζουμε με λίγη κανέλα. Μπορούμε να τα σερβίρουμε επίσης και με ντόπια, πικάντικη φέτα για όσους δεν νηστεύουν», συμβουλεύει ο αρτοποιός Νίκος Μάζης....

425. Η Λαμπροκουλούρα του Μοριά

Η λαμπροκουλούρα ζυμώνεται σύμφωνα με την παράδοση τη Μεγάλη Πέμπτη και κατά το έθιμο στις κοπέλες δίνουν μια στρογγυλή κουλούρα, που συμβολίζει τον κύκλο της ζωής, και για τα αγόρια φτιάχνουν ένα πέταλο, που συμβολίζει τον καλό οιωνό. Η συνταγή είναι του θρυλικού Λάκωνα φούρναρη, Νίκου Μάζη....

426. Λαζαράκια

«Λάζαρο αν δεν πλάσεις, ψωμί δεν θα χορτάσεις» Το Σάββατο του Λαζάρου θα τηρήσουμε το έθιμο και θα πλάσουμε αυτά τα ιδιαίτερα τσουρέκια, τα «λαζαράκια». Παραδοσιακά τα έπλαθαν το πρωί οι κυρίες του σπιτού ενώ οι νεαρές, (οι Λαζαρίνες), γύριζαν απο σπίτι σε σπίτι και τραγουδούσαν τα κάλαντα του Λαζάρου (μια καθαρά γυναικεία υπόθεση ως φαίνεται)...

427. Μπακαλιάρος με χόρτα τσιγαριαστά

Την Κυριακή των Βαΐων κατά το έθιμο, διακόπτεται για λίγο η μεγάλη νηστεία της Σαρακοστής με ψάρι, συνήθως μπακαλιάρο. Η συνταγή είναι της οικογένειας Μαρκοπούλου από τη Φολόη Ηλείας. ...

428. Φασουλοσαλάτα με μυρωδικά

429. Κατσικίσιο μπούτι με λεμονάτες αγκινάρες και φρέσκια ρίγανη

«Εμπνεύστηκα τη συνταγή από την κυρία Εριέττα, σήμερα 85 ετών, που ζει στην Έξω Μάνη, στο Λάγιο. Είναι δραστήρια και ακόμη δεμένη με τις ασχολίες της καθημερινής ζωής. Το φαγητό αυτό συνοδεύεται φανταστικά με στραγγιστό γιαούρτι χτυπημένο με το σύρμα με ξερό δυόσμο, αλάτι, πιπέρι και λίγο ελαιόλαδο. Προτείνω να μαγειρευτούν οι αγκινάρες μία μέρα νωρίτερα, θα γίνουν πολύ πιο νόστιμες» Σταυριανή Ζερβακάκου...

430. Βίδες φουρνιστές με ανοιξιάτικα λαχανικά

Όλη η άνοιξη στο πιάτο μας. Από τα φρέσκα κρεμμυδάκια, τις αγκινάρες και τον αρακά μέχρι το φρέσκο ανθότυρο, που αυτή την εποχή είναι στα καλύτερά του....

431. Κλέφτικο – ένας «επαναστατικός» μεζές για το Πάσχα του ’21

Η συνταγή είναι του σεφ Γιώργου Φελεμέγκα, γεννημένου και μεγαλωμένου στην ορεινή Δάφνη Καλαβρύτων, κοντά στον ποταμό Λάδωνα. Θα έπρεπε να αποτελεί παράδειγμα για κάθε νέο αγόρι και κορίτσι που θέλει να ασχοληθεί με το επάγγελμα του μάγειρα. Όταν του ζητήσαμε να μας προτείνει συνταγές από την πατρίδα του, μας έδωσε ένα κατεβατό από φαγητά συνοδευμένα από πληροφορίες και στοιχεία που αποδεικνύουν γνώση, πείρα και εμπεριστατωμένη έρευνα. Και φυσικά δεν είναι καθόλου τυχαίο πως εδώ και τρία χρόνια βρίσκεται στο πλευρό του τριάστερου Ισπανού σεφ Quique Dacosta, ο οποίος φέτος τον έκανε μέλος της μπριγάδας του στο καινούργιο γαστρονομικό εστιατόριο που άνοιξε στο κέντρο της Μαδρίτης....

432. Ρεβίθια κοκκινιστά με δεντρολίβανο

«Τα ρεβίθια στη Σμύρνη, τα μαγειρεύανε συχνά με πολλούς τρόπους. Έβαζαν από πάνω χοντρές ροδέλες κρεμμύδι και μετά φέτες ντομάτας. Άλλες φορές, ειδικά στην αυγουστιάτικη νηστεία, τα συμμαγειρεύανε με μελιτζάνα, για να είναι πιο χορταστικά. Συχνά τα άλεθαν και τα κάνανε κεφτέδες, μεζέ για το τσίπουρο. Αυτό που θυμάμαι χαρακτηριστικά είναι το ρεβιθόρυζο. Όποτε περίσσευαν ρεβίθια, την επόμενη μέρα έριχναν λίγο ρύζι και είχαν ένα καινούργιο φαγητό. Το ίδιο έκαναν και στις φακές, ρίχνανε λίγο κοφτό μακαρονάκι»....

433. Μπανανόψωμο με σπιτικό άλειμμα σοκολάτας

Δύο συνταγές-έκπληξη....

434. Μπρουσκέτα με γιαούρτι και ντοματίνια στο γκριλ

435. Κλέφτικο 2.0: Κατσικάκι Ελασσόνας ΠΟΠ με γαλλικό τυρί comté

Ο σεφ της πρεσβείας της Γαλλίας Jean-Marie Hoffmann υπογράφει μια μοναδική συνταγή....

436. Καππαροσαλάτα με 2 τρόπους

Φαίνεται πως την εποχή που είναι γραμμένο το χειρόγραφο η πιο γνωστή κάππαρη ήταν της Σίφνου και της Αιγύπτου (του Μισιριού). Οι σχετικές πληροφορίες είναι ελάχιστες. Το ενδιαφέρον στη συνταγή ωστόσο είναι η λέξη «σγουατζέτο»: στα Επτάνησα πρόκειται για ένα πασχαλινό φαγητό με αντεράκια τυλιχτά, μαγειρεμένα στην κατσαρόλα (ή ψημένα στο φούρνο), μέσα σε σάλτσα που την αφήνουν να δέσει. Η δεμένη αυτή σάλτσα σγουατζέτο, είναι πιθανό να πήρε το όνομά της από την ιταλική λέξη sguazzetto που σημαίνει «κυλιέμαι στη λάσπη». Ενδέχεται λοιπόν, πάντα με πολλές επιφυλάξεις καθώς δεν υπάρχουν πολλές αναφορές και γαστρονομικές μεταφράσεις, ότι σγουατζέτο είναι καθετί μαγειρεμένο σε μια σάλτσα δεμένη ώστε το αποτέλεσμα να μην είναι «μπλουμ», αλλά δεμένο, πυκνό. Γι‘ αυτό και η συνταγή μας εδώ, με κάππαρη, εκτός από ωμή σαλάτα (από μόνο της ένα πολύ πρωτότυπο πιάτο), προτείνεται και ως ζεστό πιάτο, μαγειρεμένο στα ζουμάκια του. Ένα σγουατζέτο με λάδι, όπως λέει και ο τίτλος του....

437. Τσιπούρες στον φούρνο με κρόκο Κοζάνης

Μυρωδάτα ψάρια στον φούρνο, τα οποία μπορούμε να συνοδεύσουμε με πατάτες τηγανητές ή με τα υπέροχα σέσκουλα με πορτοκάλι που προτείνει η σεφ....

438. Μύδια και αχιβάδες αχνιστά

Αυτή η συνταγή πιθανόν να μας δείχνει ότι το χειρόγραφο έχει γραφτεί στην Κωνσταντινούπολη. Τα «ανεχυμιστά» μύδια (δηλαδή τα μύδια μαγειρεμένα στους χυμούς τους, τα αχνιστά) αναφέρονται ως «ρεματίσια». Πρόκειται για μύδια που προέρχονται από το Μέγα Ρεύμα, παραθαλάσσιο χωριό στις ευρωπαϊκές ακτές του Βοσπόρου, που σήμερα είναι γνωστό με το όνομα Αρναβούτκιοϊ (Αρβανιτοχώρι). Το ισχυρότατο θαλάσσιο ρεύμα που έρχεται από τον Εύξεινο Πόντο μεγαλώνει τρομερά σε ταχύτητα στη συγκεκριμένη περιοχή του Βοσπόρου και πλουτίζει τα νερά της με έναν απίθανο πλούτο από ψάρια και θαλασσινά - μεταξύ αυτών και μύδια. Την αδυναμία των Κωνσταντινουπολιτών για τα μύδια τη γνωρίζουμε μέσα απο αναρίθμητες συνταγές από τη δεξαμενή των οποίων πιθανότατα προέρχεται και αυτή. Με τον ίδιο τρόπο μαγειρεύονται και οι αχιβάδες που ο μάγειρας τα ενώνει σε ένα ωραιότατο νηστίσιμο πιάτο, απλό μα μεγαλειώδες....

439. Χταπόδι με ρύζι στη γάστρα

Το εντυπωσιακό στη συνταγή αυτή είναι όχι μονάχα ο συνδυασμός χταποδιού-ρυζιού αλλά η παρουσία του ίδιου του ρυζιού! Είναι ένα νεότερο συστατικό της ελληνικής διατροφής, μετρά πολύ λιγότερο από έναν αιώνα και μέχρι περίπου τη δεκαετία του 1960, τα γεμιστά, τα πιλάφια και άλλα παρόμοια φαγητά που σήμερα τα γνωρίζομε με ρύζι, μαγειρεύονταν κυρίως με στάρι (πλιγούρι ή τραχανά). Δεν ήταν μεν άγνωστο, ήταν όμως σπάνιο. Η συστηματική καλλιέργειά του στην Ελλάδα ξεκίνησε με το περίφημο «Σχέδιο Μάρσαλ» και τον Αμερικανό γεωπόνο Ουόλτερ Πάκαρντ, ο οποίος υπέδειξε στους αγρότες πώς να καλλιεργούν το ρύζι γύρω από το δέλτα του ποταμού Σπερχειού, ώστε να αυξήσουν το εισόδημά τους και να έχουν πρόσβαση σε μια θρεπτική και οικονομική τροφή....

440. Μπακαλιάο ἢ ἄλλο ψάρι μεγάλο λιαστὸ

Το πάστωμα των ψαριών είναι από τις πιο παλιές μεθόδους συντήρησής τους. Οι Έλληνες του Εύξεινου Πόντου πάστωναν τόνους ψάρια και τα εμπορεύονταν μέχρι τις εσχατιές της δυτικής Μεσογείου. Επιστρέφοντας, έφερναν ιδέες για συνταγές και νέα προϊόντα. Κάπως έτσι πρέπει να έφτασε μέχρι τον μάγειρά μας η λέξη «μπακαλιάο», της οποίας την πορτογαλική ονομασία (bacalhau) άφησε σχεδόν αναλλοίωτη στο χειρόγραφό του. Πάντως ο μεσογειακός μπακαλιάρος, γνωστός ως μερλούτσος (γένος Merluccius), δεν έχει ιδιαίτερη σχέση με τα μεγαλόσωμα ξαδέρφια του από τον Ατλαντικό που τόσο αγαπούν οι Πορτογάλοι, αν και ανήκει στην ίδια οικογένεια, των γάδων. Πιθανότατα λοιπόν ο μάγειράς μας κάνει λόγο για τον μπακαλιάρο Ατλαντικού, μια και τον αναφέρει με το αυθεντικό του όνομα. Η συνταγή είναι εντυπωσιακή, με τις γλυκόξινες γεύσεις να εξισορροπούν την αλμύρα του ψαριού και με τα μυρωδικά να το απογειώνουν....