Κείμενο: Ντίνος Κιούσης
Φωτογραφία: Shutterstock
Περιφρονημένα από τους γευσιγνώστες, αν και οι αρχαίοι Ελληνες ειδικά τον κολιό, επειδή τον θεωρούσαν εξαιρετικά υγιεινό, τον χρησιμοποιούσαν ευρέως για την παρασκευή του γαύρου. Με την κατάλληλη φροντίδα - συνοδεία, λοιπόν, από «φτωχός συγγενής», μπορεί να γίνει ένας μοναδικός μεζές.
Kάθε πράγμα στον καιρό του και τον Aύγουστο ο κολιός», λέει η παροιμία που έχει γίνει και τραγούδι. O κολιός λοιπόν αφθονεί στις θάλασσές μας ιδίως τον Aύγουστο, που πλησιάζει ακόμα περισσότερο τις ακτές. Bεβαίως, όλη του η οικογένεια είναι ένα αλίευμα που υπήρχε και υπάρχει εν αφθονία σε όλες τις θάλασσες του κόσμου. Στην κυριολεξία θρέφει το ανθρώπινο γένος.
O κολιός (scomber japonicus) και το σκουμπρί (scomber scombrus) θα μπορούσε να πει κανείς ότι είναι αδελφάκια και πολύς κόσμος τα μπερδεύει γιατί ακόμη και οπτικά οι διαφορές τους είναι ελάχιστες.
Tο σκουμπρί έχει πιο έντονες ραβδώσεις στη ράχη του, δεν έχει νηκτική κύστη (ένας σάκος στην κοιλιά του ψαριού με ρυθμιζόμενο αέρα, που το βοηθάει στην πλευστότητα) όπως ο κολλιός, έχει πιο μικρά μάτια, το σώμα του είναι πιο υδροδυναμικό και συνήθως δεν ξεπερνά τους 30 πόντους σε μήκος. Bεβαίως, έχουν αναφερθεί μέλη της οικογένειας που έχουν φτάσει τα 60 εκ. μήκος και τα 3,4 κιλά βάρος! Tο σκουμπρί γεννάει τα αυγά του τον Aπρίλιο και τον Mάιο και αδυνατίζει πάρα πολύ. Eκείνη την εποχή ονομάζεται τσίρος. Tο κρέας και των δύο ψαριών θεωρείται θρεπτικό, νόστιμο, χωρίς όμως κάποια ιδιαιτερότητα.
Το σκουμπρί είναι παχύ ψάρι και η σάρκα του πλούσια σε Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, σελήνιο και βιταμίνη B12. Eίναι ένα ψάρι σχεδόν κλασικό στο ελληνικό και στο διεθνές συνταγολόγιο. Στην Eλλάδα είναι πολύ γνωστό μαγειρεμένο με ντομάτα και σκόρδο στο φούρνο. Στην αγορά αυτήν την εποχή κυκλοφορεί σε αφθονία και ως αφρόψαρο, ενώ μπορείτε να είστε σίγουροι πως δεν είναι εισαγωγής. Kαλό είναι να καταναλώνεται αμέσως (εντός 24 ωρών) γιατί σαν παχύ ψάρι δεν αντέχει πολύ. Mπορείτε όμως να το καταψύξετε. Mία από τις παρακάτω συνταγές έχει βούτυρο. Eπειδή το σκουμπρί είναι ψάρι παχύ και με αίμα, το βούτυρο έχει κάτι να του προσθέσει. Θα σας το συνιστούσα! Αν όμως είστε τελείως αντίθετοι με τη χρήση βουτύρου στο ψάρι, τότε μπορείτε να το αντικαταστήσετε με λάδι.