Κείμενο: Μερόπη Παπαδοπούλου
Η «μαστίχα» ήταν μια από τις must εκδηλώσεις που συνήθιζαν να οργανώνουν με ευλάβεια οι χαριτωμένες αθηναίες αστές στα σπίτια τους το πρώτο μισό του 20ου αιώνα. Συναντιόντουσαν 11 με 13.00 έπιναν λικεράκι μαστίχας και τσιμπολογούσαν μπισκοτάκια και γλυκά. Σιγά-σιγά με την εισβολή νέων ποτών και συνηθειών από την Εσπερία, το λικέρ μαστίχας σχεδόν εξαφανίστηκε για να κάνει ένα δυναμικό come back εδώ και λίγα χρόνια.
Κάποια μοδάτα εστιατόρια άρχισαν να το σερβίρουν παγωμένο σε κομψά ποτηράκια μετά το δείπνο κι έκανε θραύση. Όχι μόνο για την γλύκα και το άρωμά του αλλά γιατί η μαστίχα ως άριστο χωνευτικό σε έκανε να σηκώνεσαι από το τραπέζι ανάλαφρος. Πώς να μην αναφερθώ στις μαγικές θεραπευτικές ιδιότητες της μαστίχας που ξεκινούν από την ευεργετική επίδραση στα δόντια και στην αναπνοή –οι Σουλτάνες των Οθωμανών κάθε πρωί μασούσαν νηστικές μαστίχα- για να περάσουμε στη αντιοξειδωτική, αντιμικροβιακή δράση και να καταλήξουμε στην άριστη χωνευτική της ιδιότητα.
Βάλτε λοιπόν μια μαστίχα on the rocks με μια φέτα λεμόνι και πάμε κατά Χίο μεριά.
Pistacia Lentiscus var. Chia είναι η επιστημονική επίσημη ονομασία του αρχαιοελληνικού Σχίνου. Δέντρα ή μάλλον αειθαλείς θάμνοι που φυτρώνουν σε όλες σχεδόν τις παραμεσόγειες χώρες αλλά μόνο στη Χίο οι δυνάμεις της φύσης συνωμοτούν για να έχει τα θαυμαστά αποτελέσματα. Και μάλιστα όχι σε ολόκληρο το νησί αλλά μόνο στο νότιο τμήμα στα περίφημα Μαστιχοχώρια. Εκεί το μικροκλίμα της περιοχής, το ασβεστολιθικό έδαφος και τα υποθαλάσσια ηφαίστεια έχουν κάνει το θαύμα τους και ο σχίνος ανθεκτικός με ελάχιστες απαιτήσεις ευδοκιμεί. Από αρχαιοτάτων χρόνων η χιώτικη μαστίχα ήταν αντικείμενο σοβαρών εμπορικών συναλλαγών και είναι απόλυτα δικαιολογημένο το όνομα της Χίου να ταυτίζεται με την μαστίχα. Υπάρχει μια εκδοχή άλλωστε που υποστηρίζει ότι η λέξη «Χίος» είναι φοινικική και σημαίνει μαστίχα!
Το δέντρο που πληγώναμε
Θυμάστε την υπέροχη ταινία του Δήμου Αβδελιώτη; Η μαστίχα είναι το δάκρυ ενός πληγωμένου δέντρου. Η διαδικασία παραγωγής της είναι αφάνταστα δύσκολη και χρονοβόρα. Όλα ξεκινούν τον Ιούνιο με το σχολαστικό καθάρισμα-ξύσιμο του εδάφους κάτω από το σχίνο και το στρώσιμο με ειδικό ασπρόχωμα που πιέζεται πολύ καλά έτσι ώστε να δημιουργηθεί μια λεία επίπεδη επιφάνεια. Αρχές Ιουλίου γίνεται το πρώτο «κέντημα» το πλήγωμα δηλαδή του δέντρου , που διαρκεί για 6-8 βδομάδες και γίνεται μια φορά την βδομάδα πολύ πρωί με τη δροσιά. Από τις πληγές αρχίζει να τρέχει το πολύτιμο δάκρυ που η συλλογή του ξεκινάει τον Αύγουστο. Τα δάκρυα πέφτουν στο ασπρόχωμα και διατηρούν όλη τη λάμψη και την καθαρότητά τους. Αν πέσουν σε κοινό χώμα σκουραίνουν και χάνουν την αξία τους είναι το ονομαζόμενο «μαυρομάστιχο».
Στη συνέχεια η μαστίχα θα επεξεργαστεί ανάλογα με τη χρήση της. Το λικέρ μαστίχας που ανήκει στα Π.Ο.Π (Προστατευόμενης Ονομασίας Προελεύσεως) ελληνικά προϊόντα, παρασκευάζεται με διάφορους τρόπους. Είτε με ανάμειξη μαστιχελαίου, οινοπνεύματος από σιτηρά και ζάχαρης, είτε από εκχύλιση των δακρύων της μαστίχας σε οινόπνευμα και στη συνέχεια απόσταξη και ανάμειξη με ζάχαρη.
Το σπιτικό λικέρ μαστίχας
Δοκιμάστε το! Η προσωπική μου άποψη είναι ότι τίποτα δεν μπορεί να φτάσει στα επίπεδα των εμφιαλωμένων ποτών μαστίχας ωστόσο έχει ενδιαφέρον να προσπαθήσετε. Θα χρειαστείτε : 1 κιλό ζάχαρη λευκή ψιλή, 500ml νερό, 1 κουταλάκι ξινό (θα το βρείτε στα σούπερ μάρκετ είναι σε σκόνη), 1 κουταλάκι μαστίχα ψιλή για τρίψιμο (όχι την χοντρή που προορίζεται για μάσημα!) 1 μπουκάλι βότκα κατά προτίμηση αρωματισμένη με βανίλια. Τρίβετε την μαστίχα να γίνει σκόνη και την αφήνεται να διαλυθεί μέσα στη βότκα ανακινώντας την φιάλη. Την επομένη φτιάξτε ένα σιρόπι με τη ζάχαρη το νερό και το ξινό. Να το δέσετε καλά να γίνει πηχτό σαν μέλι. Αφήστε το να κρυώσει και προσθέστε τη βότκα με τη μαστίχα. Ανακατέψτε καλά και αφήστε σε δροσερό και σκιερό μέρος για μια βδομάδα. Σουρώστε από ψιλό σουρωτήρι στο οποίο θα έχετε στρώσει κι ένα διπλό τουλπάνι έτσι ώστε να μην περάσει κανένα μικρό κομματάκι μαστίχας που τυχόν δεν έχει λιώσει. Πιείτε το λικέρ σας παγωμένο με μια φετούλα λάιμ.
- Μετά το δείπνο δίπλα σ΄ένα εσπρέσο.
- 1 σφηνάκι λικέρ μαστίχας δέκα φράουλες και μια κουταλιά ζάχαρη άχνη στο μπλέντερ. Συνοδεύει παγωτό βανίλια.
- Στο επάνω μέρος μιας μπάλας σορμπέ λεμόνι ή λάιμ, ανοίξτε με το πίσω μέρος μια ξύλινης κουτάλας μια τρύπα την οποία γεμίζετε με λικέρ μαστίχα και φυλλαράκια δυόσμου.
- Βάλτε ένα σφηνάκι στις φρουτοσαλάτες.
- Αντικαταστήστε με λικέρ μαστίχα το cointreau στο δημοφιλές κοκτέιλ Cosmopolitan.
- Οι μαστίχες που μας αρέσουν: Απαλαρίνα, Τέτερη, Πολυκαλά. Skinos
Διαβάστε περισσότερα στο www.oinoxoos.net