Κείμενο: Ιφιγένεια Βιρβιδάκη
Φαίνεται πως οι εταιρείες που παράγουν μεταλλαγμένα μετά την «πόρτα» τόσο από τη νομοθεσία όσο και από τους καταναλωτές της Ευρώπης (σύμφωνα με έρευνα του 2010, στη γηραιά ήπειρο, οι διαφωνούντες με τα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα κατά μέσο όρο ξεπερνούσαν τους υποστηρικτές τους σε αναλογία 3:1) ψάχνουν νέους τρόπους «σερβιρίσματος». Στην αρχή διάβασα ένα δημοσίευμα του Newsweek. Αναφερόταν σε ένα «πειραγμένο» με μια νέα τεχνική γενετικής μηχανικής μανιτάρι που θα διατηρείται φρέσκο για 30% περισσότερο χρόνο. Συγκεκριμένα, ο επιστήμονας του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια Yinong Yang απενεργοποίησε (με τη μέθοδο CRISPR) ένα ένζυμο που κάνει τα μανιτάρια να μαυρίζουν. Το σημαντικό είναι ότι πήρε το οκέι από το Αμερικανικό Υπουργείο Γεωργίας με το σκεπτικό ότι η περίπτωσή του δεν καλύπτεται από τη νομοθεσία που ισχύει για τα μεταλλαγμένα.
Ψάχνοντας την περίπτωση λίγο περισσότερο, διαπίστωσα πως, σύμφωνα με το περιοδικό Nature, το μανιτάρι είναι ένας από τους περίπου τριάντα γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς που έχουν παρακάμψει τα τελευταία πέντε χρόνια τη νομοθεσία του Αμερικανικού Υπουργείου Γεωργίας. Aυτά συμβαίνουν στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού.
Την επομένη, ήρθε στο μέιλ μου μια ανακοίνωση της Greenpeace, που μιλάει για τις προσπάθειες των εταιρειών αγροχημικών με τις νέες τεχνικές να παρακάμψουν την ευρωπαϊκή νομοθεσία περί μεταλλαγμένων. Σύμφωνα με την οδηγία 2001/18, μεταλλαγμένος «είναι ένας οργανισμός, με την εξαίρεση των ανθρώπινων όντων, του οποίου το γενετικό υλικό έχει τροποποιηθεί με τέτοιο τρόπο, που δεν συμβαίνει φυσιολογικά με ζευγάρωμα και/ή φυσικό ανασχεδιασμό». Και μπορεί μεν τα μεταλλαγμένα που έχουν δημιουργηθεί με νέες τεχνικές όπως η CRISPR να μην έχουν ξένο DNA μέσα τους, όμως παράγονται με τροποποίηση του DNA του ίδιου οργανισμού. Το θέμα είναι όμως ότι στην ευρωπαϊκή νομοθεσία η αναφορά των διαδικασιών με τις οποίες δημιουργούνται τα γενετικά τροποποιημένα είναι αρκετά ασαφής. Η Επιτροπή είχε ανακοινώσει ότι θα παρουσιάσει μια νομική ανάλυση σχετικά με τις νέες μεθόδους μέχρι τον Μάρτιο του 2016 – η οποία όμως ακόμα αναμένεται.