Κείμενο: Δάφνη Καραπιπέρη
Φωτογραφία: Κανάρης Τσίγκανος
Η Ζέα είναι ποικιλία σταριού (δίκοκκο στάρι) που σταμάτησε να καλλιεργείται στην Ελλάδα όχι, όπως λέγεται, για να μην επωφελούνται οι Ελληνες από τις θαυματουργές του ιδιότητες, αλλά γιατί οι καλλιεργητές προτίμησαν ποικιλίες που είχαν μεγαλύτερη στρεμματική απόδοση, όπως το μαλακό στάρι, το οποίο επίσης δίνει εξαιρετικό αλεύρι.
Moυ το πρότειναν στο εστιατόριο: «Το ψωμί μας είναι από αλεύρι Ζέα». Το είδα στις ετικέτες ζυμαρικών: «Παρασκευάζονται με αλεύρι Ζέα». Διάβασα στο ίντερνετ φριχτές ιστορίες για την απαγόρευση καλλιέργειας στην Ελλάδα του σταριού Ζέα από τον Βενιζέλο, υπό την καθοδήγηση των ξένων δυνάμεων, οι οποίες ήθελαν να στερήσουν από τους Ελληνες το θαυματουργό στάρι.
Φίλοι και γνωστοί μού μιλούσαν για τη Ζέα σαν να επρόκειτο για θαυματουργό βοτάνι, χωρίς το οποίο η εξασφάλιση της καλής υγείας θα ήταν αδύνατη.
Αναζητώντας τι ακριβώς συμβαίνει, ανακάλυψα για ακόμη μία φορά πως το εθνικό μας σπορ, η υπερβολή, που καταλήγει σε μυθοπλασία -το υλικό από το οποίο δημιουργούνται οι αστικοί μύθοι- έκανε το θαύμα του.
Το χειρότερο; Η αξιοπιστία ενός πραγματικά πολύ καλού προϊόντος κινδυνεύει από την υπερ-διαφήμιση, που φτάνει να του αποδίδει μαγικές ιδιότητες, στις οποίες βέβαια δεν είναι δυνατόν να ανταποκριθεί.
Η Ζέα λοιπόν είναι ποικιλία σταριού (δίκοκκο στάρι) που πραγματικά σταμάτησε να καλλιεργείται στην Ελλάδα όχι βέβαια για να μην επωφελούνται οι Ελληνες από τις θαυματουργές του ιδιότητες, αλλά γιατί οι καλλιεργητές προτίμησαν ποικιλίες που είχαν μεγαλύτερη στρεμματική απόδοση, όπως το μαλακό στάρι, το οποίο επίσης δίνει εξαιρετικό αλεύρι. Επίσης το μαλακό στάρι έχει τη μεγαλύτερη προσαρμοστικότητα και άρα μπορεί να καλλιεργηθεί σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της Γης. Οπως χαρακτηριστικά διηγείται ο καθηγητής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Χρήστος Αυγουλάς, «δεν υπάρχει μήνας του χρόνου που σε κάποιο σημείο της Γης να μη συγκομίζεται μαλακό στάρι».
Η Ζέα, ένα από τα εννέα καλλιεργούμενα είδη σταριού, έχει πραγματικά κάποιες μοναδικές ιδιότητες. Κατ’ αρχάς μικρή περιεκτικότητα σε γλουτένη. Αρα το αλεύρι που παράγεται από αυτό το στάρι μπορεί να καταναλωθεί από όσους παρουσιάζουν μικρό ποσοστό δυσανεξίας, αλλά όχι από όσους δεν επιτρέπεται να τρώνε γλουτένη. Επιπλέον έχει μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε λυσίνη απ’ ό,τι το αλεύρι άλλων σταριών, σε ποσοστό περίπου 20%, ουσία που θεωρείται ότι βοηθά στη λειτουργία του εγκεφάλου και άρα προάγει τις διανοητικές λειτουργίες (εξ ου και ο μύθος που θέλει το συγκεκριμένο στάρι να έχει «φοβερή» επίδραση στην εξυπνάδα).
Μέσα, λοιπόν, από την αναγκαιότητα ή και τη μόδα αναζήτησης παλαιών, ξεχασμένων αλλά προικισμένων ποικιλιών χτίστηκε και ο μύθος της θαυματουργής Ζέας. Αν βρείτε προϊόντα από αλεύρι Ζέα, αξίζει να τα δοκιμάσετε, γιατί έχουν ενδιαφέρουσα γεύση. Σε καμία περίπτωση όμως δεν θα λύσετε προβλήματα υγείας με μια φέτα ψωμί.
