Μαθαίνουμε τα δέοντα, για να μην προσπερνάμε με απορία το ασυνήθιστου σχήματος θερινό κηπευτικό.
Δεν τα βλέπεις; Είναι μεταλλαγμένα», αποθάρρυνε μια κυρία τη φίλη της στο σούπερ μάρκετ, ώστε να μην αγοράσει τα σφαιρικά κολοκυθάκια. Ετσι είναι, σκέφτομαι, οτιδήποτε ξεφεύγει από τη νόρμα ξενίζει και, καθώς φαίνεται, φοβίζει. Αλλοι, πάλι, τα έχουν ήδη εισαγάγει στη μαγειρική τους, λόγω του «βολικού» σχήματός τους. Είναι ταμάμ για γεμιστά, λένε οι μάγειρες, καθότι «αδειάζονται» και γεμίζονται εύκολα και χωρούν τέλεια στο ταψί δίπλα στις ντομάτες.
Τι είναι όμως αυτό το καινούργιο «φρούτο»; «Ενα από τα δεκάδες υβρίδια και ποικιλίες κολοκυθιού που κυκλοφορούν στην ελληνική αγορά», απαντά καθησυχαστικά ο γεωπόνος Ηλίας Κάνταρος. Συμφωνεί και επαυξάνει ο σύμβουλος βιολογικής γεωργίας Θανάσης Τσάκωνας: «Πώς έχουμε τα “στρωτά”, τα “ξανθά”, τα “μπουκαλάτα”, έτσι και αυτά είναι από τα είδη που καλλιεργούνται πλέον στη χώρα μας».
Στην ελληνική αγορά έκαναν την εμφάνισή τους πριν από περίπου 2 - 3 χρόνια και, παρά τις όποιες επιφυλάξεις, κερδίζουν έδαφος, αφού τα βρίσκουμε σε ολοένα και περισσότερα σούπερ μάρκετ, μανάβικα και λαϊκές αγορές, συμβατικές και βιολογικές.
Στην Ελλάδα μάλλον ήρθαν από την Ιταλία, αν και παρόμοιες ποικιλίες κολοκυθιού είναι γνωστές από παλιά στο Μεξικό. Καλλιεργούνται τους καλοκαιρινούς μήνες υπαιθρίως σε διάφορες περιοχές, αν και, όπως με ενημερώνει ο γεωπόνος Βασίλης Βελισσάρης, οι μεγαλύτερες ποσότητες προέρχονται από Μαραθωνίτες παραγωγούς. Η μέση τιμή είναι περίπου 2 - 2,5 ευρώ το κιλό.
Τα χαρακτηριστικά τους, πέρα από το σφαιρικό σχήμα, είναι τα εξής: Εχουν ζουμερή σάρκα, σπόρια στο εσωτερικό τους, λεπτή και μετρίως σκληρή επιδερμίδα. Η γεύση τους διαφέρει λίγο από εκείνη των κλασικών μακρόστενων κολοκυθιών: είναι πολύ ζουμερά και, όπως επισημαίνει η σεφ Νένα Ισμυρνόγλου, είναι ιδιαίτερα γλυκά, κάτι που, φυσικά, δεν έχει να κάνει με το είδος, αλλά με το έδαφος και τις καλλιεργητικές φροντίδες κάθε παραγωγού. Παρ’ όλα αυτά, όσα έχουμε δοκιμάσει έχει τύχει να είναι γλυκοφάγωτα.
Γεμιστά, στον ατμό και στο τηγάνι
- Τα σφαιρικά κολοκυθάκια είναι ιδανικά για γεμιστά. Τα χειριζόμαστε όπως τις ντομάτες: κόβουμε ένα καπάκι από τη μεριά του κοτσανιού και αδειάζουμε το εσωτερικό με ένα κουταλάκι, αφήνοντας ένα χοντρούτσικο κέλυφος περίπου 1 εκ.
- Αν είναι γλυκά, τα κάνουμε σαλάτα, βραστή ή του ατμού: τα κόβουμε στη μέση, ξεγουβιάζουμε το τμήμα με τα σπόρια, τα κόβουμε κυδωνάτα και τα βράζουμε ή τα μαγειρεύουμε στον ατμό για λίγα λεπτά, ίσα να μαλακώσουν αλλά να μη λιώσουν.
- Είναι ωραία και τηγανητά: τα κόβουμε στη μέση, αφαιρούμε την καρδιά με τα σπόρια, τα κόβουμε σε λεπτές φέτες, που αλευρώνουμε και τηγανίζουμε.
- Καθαρισμένα και κομμένα σε μικρούς κύβους ή σε λεπτές φέτες μπορούμε να τα φάμε ωμά σαν σαλάτα, με λαδολέμονο εμπλουτισμένο με ξύσμα λεμονιού και ψιλοκομμένο δυόσμο ή με μια σάλτσα γιαουρτιού με λάδι και άνηθο
