Δεν είναι επιβαρυμένα με φάρμακα, μεγαλώνουν σε ποιοτικές συνθήκες και κοστίζουν λιγότερο από τα πελαγίσια. Ιδού οι λόγοι να τα αναζητήσουμε.
Στην Ελλάδα παράγονται βιολογικά ψάρια ήδη από το 2006, κυρίως λαβράκια και τσιπούρες, τα δύο είδη που παρουσιάζουν το μεγαλύτερο εμπορικό ενδιαφέρον. Στην ελληνική αγορά βιολογικά «καλλιεργημένα» ψάρια βρήκαμε από τις εταιρείες «Kefalonia Fisheries» και «Ελληνικές Ιχθυοκαλλιέργειες» (με την επωνυμία Bio-Andros), ενώ βιολογικές υδατοκαλλιέργειες υπάρχουν και στο Γαλαξίδι, στην Κάλυμνο και αλλού, η παραγωγή των οποίων ως επί το πλείστον εξάγεται. Ποια είναι τα πλεονεκτήματα του συγκεκριμένου τρόπου καλλιέργειας;
- Προέρχονται από γεννήτορες με φυσική αναπαραγωγή και όχι από υποβοηθούμενη ωοτοκία, με ορμόνες.
- Τα ψάρια αναπτύσσονται σε κλωβούς μακριά από ακτές, σε θαλάσσιες περιοχές χωρίς μόλυνση (π.χ. μακριά από ποτάμια που μπορεί να συμπαρασύρουν ύδατα από χημικές λιπάνσεις), ιδανικά σε πελάγη, με μεγάλο κυματισμό και ρεύματα.
- Έχουν περισσότερο χώρο να κινηθούν και να αναπτυχθούν μέσα στα ειδικά κλουβιά - περίπου 10 κιλά ψάρια ζουν ανά κυβικό μέτρο νερού σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Οδηγία, ενώ για τη συμβατική ιχθυοκαλλιέργεια η αναλογία είναι 15 κιλά/κυβικό μέτρο. Αυτό ελαχιστοποιεί το στρες του συνωστισμού στα κλουβιά, που είναι παράγοντας πρόκλησης ασθενειών για τα ψάρια.
- Τα ψάρια τρέφονται με πιστοποιημένα ιχθυάλευρα από την πρώτη κιόλας μέρα, τα οποία πολλές φορές προέρχονται από αειφόρο αλιεία (δηλαδή από είδη που δεν κινδυνεύουν από αφανισμό αλλά και ο τρόπος ψαρέματός τους σέβεται το φυσικό περιβάλλον, τους πληθυσμούς και την αναπαραγωγή τους).
- Δεν είναι επιβαρυμένα με φάρμακα. Εμβολιάζονται ωστόσο δύο φορές κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης. Αν χρειαστεί να τους χορηγηθούν αντιβιοτικά ή άλλα φάρμακα, θα πρέπει να πωληθούν ως αλιεύματα συμβατικής εκτροφής.
Γιατί βιολογικά;
Τα βιολογικά ψάρια μοιάζουν εξωτερικά με αυτά της ανοιχτής θάλασσας, καθώς έχουν έντονο, ζωηρό χρώμα και παρόμοιο σχήμα, ενώ ανάλογα με την εταιρεία εκτροφής έχουν πολλές φορές και λιγότερη περιεκτικότητα σε λίπος από αυτά της συμβατικής εκτροφής. Στη γεύση βέβαια τα βιολογικά με τα συμβατικά δεν έχουν μεγάλη διαφορά και αυτός είναι ίσως ένας από τους λόγους που δεν είναι ακόμα αρκετά δημοφιλή, ώστε να δικαιολογούν και την τιμή τους. Εχουν τη διπλάσια τιμή από τα ψάρια συμβατικής εκτροφής, είναι όμως πιο φθηνά από τα «άγρια».
Αξίζει να τα προτιμάμε υπό προϋποθέσεις καθώς οι συνθήκες εκτροφής τους τα καθιστούν ασφαλέστερα από τα πελαγίσια, τα οποία μπορεί να κολυμπούν σε βρόμικα και ακατάλληλα ύδατα και να φτάνουν σ’ εμάς ήδη μολυσμένα, χωρίς να το γνωρίζουμε. Επίσης, ενδέχεται να πωλούνται ως πελαγίσια, ψάρια συμβατικής ιχθυοκαλλιέργειας που κοστίζουν πολύ φθηνότερα, ενώ είναι δύσκολο να παρατηρηθούν τέτοια φαινόμενα αισχροκέρδειας στα βιολογικώς «καλλιεργημένα», καθότι έχουν τις σχετικές πιστοποιήσεις - τα κατεψυγμένα φέρουν τις ειδικές σφραγίδες πάνω στη συσκευασία τους, ενώ τα νωπά έχουν «καρφιτσωμένο» ένα ταμπελάκι στα βράγχια τους.
Τέλος, η ιχθυοκαλλιέργεια, συμβατική και βιολογική, αποτελεί μια κάποια λύση στο πρόβλημα της υπεραλίευσης, ικανοποιώντας τις απαιτήσεις και τις ανάγκες μας σε ψάρι τη στιγμή που η θάλασσα αδυνατεί.
Τι προσέχουμε κατά την αγορά
- Προμηθευόμαστε επώνυμα ψάρια υδατοκαλλιέργειας και προτιμάμε τις ελληνικές εταιρείες, καθώς τα προϊόντα τους διοχετεύονται πιο γρήγορα στην εγχώρια αγορά.
- Ως προς τα νωπά, αναγνωρίζουμε πως είναι πιστοποιημένα από το ειδικό ταμπελάκι που φέρουν στα βράγχια, το οποίο θα πρέπει να είναι σφιχτά καρφιτσωμένο πάνω τους. Τα συσκευασμένα φέρουν τη σχετική σήμανση.
- Οι συνθήκες εκτροφής και η άμεση συσκευασία τους μετά την αλίευση σε φελιζόλ μέσα σε πάγο επιτρέπουν την κατανάλωσή τους μέχρι και 14 ημέρες, με την προϋπόθεση να έχει διατηρηθεί σταθερή η θερμοκρασία, από 0 έως 2 βαθμούς, από το ψάρεμα μέχρι και την προθήκη. Στην Ελλάδα, οι ιχθυοπώλες δεν κρατούν τα ψάρια περισσότερες από 4 - 5 μέρες, γι’ αυτό και τα βλέπουμε απλώς να ακουμπούν πάνω σε πάγο, ενώ κανονικά θα έπρεπε να είναι καλυμμένα με αυτόν.
- Η φρεσκάδα των ψαριών δεν μπορεί να διαπιστωθεί με το μάτι, αλλά με την αφή: αν τα πιέσουμε, η σάρκα τους θα πρέπει να επανέρχεται.
Πού τα βρίσκουμε; Κατεψυγμένα στον Θανόπουλο και σε βιολογικά παντοπωλεία (ενδεικτικά: στην Αθήνα Bio- Μελισσάνθη, Πράσινο, Organic Academy, Γαίας Δώρο, 4 Εποχές, Ηλίανθος, Bio-Art, στην Κρήτη Ακρατον ) με διάρκεια κατανάλωσης έως και 18 μήνες. Νωπά χύμα σε επιλεγμένα ιχθυοπωλεία (ενδεικτικά: Το Ψαράδικο στην Αθήνα, Λαδάκης και Ipokampos στην Κρήτη) και σε ορισμένα καταστήματα μεγάλων αλυσίδων σούπερ μάρκετ (π.χ. ΑΒ Ψυχικού, Φιλοθέης, Αλίμου, Ζωγράφου) και στον Θανόπουλo. Σε ορισμένα μεγάλα σούπερ μάρκετ βρίσκουμε ακόμη απεντερωμένα και συσκευασμένα σε δισκάκι. Για περισσότερες πληροφορίες για τα ψάρια Kefalonia Fisheries καλέστε την εταιρεία διανομής Καλαμαία Τρόφιμα, στο 210 -33.90.617, και για τα Bio-Andros την εταιρεία Green Bay στο 210 -81.41.800.