Κείμενο: Μανίνα Ντάνου
Φωτογραφία: Κώστας Τσιρώνης
Πλένουμε καλά
Ολα τα φρούτα και τα λαχανικά πρέπει να πλένονται καλά, αλλά όχι να σαπουνίζονται. Ιδίως τα φυλλώδη λαχανικά χρειάζονται ενδελεχές πλύσιμο, επειδή έχουν επιφάνειες με... κρυφές γωνιές. Με το καλό πλύσιμο αποφεύγουμε και ασθένειες, όπως το τοξόπλασμα.
Δεν ξεφλουδίζουμε
Τα φυτοφάρμακα που χρησιμοποιούνται στη συμβατική γεωργία είναι διασυστηματικά. Τι σημαίνει αυτό; Οτι, σε οποιοδήποτε σημείο και αν τα ψεκάσουμε (ρίζα, φύλλωμα ή καρπούς), αυτά θα περάσουν μέσα στο σύστημα του φυτού, άρα και σε κάθε μέρος του καρπού. Ετσι καταλαβαίνουμε γιατί δεν έχει κανένα νόημα το ξεφλούδισμα. Αντιθέτως μας κάνει κακό, αφού ούτε υπολείμματα φυτοφαρμάκων αποφεύγουμε, ενώ παράλληλα χάνουμε και τις φυτικές ίνες, τις βιταμίνες και τα θρεπτικά συστατικά που περιέχει η φλούδα.
Τρώμε λαχανικά και φρούτα εποχής
Τα λαχανικά και φρούτα εποχής περιέχουν σαφέστατα λιγότερα υπολείμματα φυτοφαρμάκων, καθώς τότε είναι που διαθέτουν καλύτερους μηχανισμούς αντοχής και χρειάζονται λιγότερους ψεκασμούς. Εντός των θερμοκηπίων, αντίθετα, αναπτύσσονται περισσότερες ασθένειες και κατά συνέπεια είναι πιθανότερο να χρησιμοποιηθούν περισσότερα φυτοφάρμακα.
Προτιμάμε προϊόντα βιολογικής ή ολοκληρωμένης διαχείρισης
Μια καλή λύση είναι να προτιμάμε φρούτα και λαχανικά που καλλιεργούνται βιολογικά, και αν αυτά κοστίζουν πολύ για την τσέπη μας, ολοκληρωμένης διαχείρισης. Τα τελευταία υφίστανται περισσότερους ελέγχους, οι παραγωγοί τηρούν ημερολόγιο ψεκασμών και ελέγχονται συχνότερα για υπολείμματα φυτοφαρμάκων μετά την παραγωγή, δεδομένου ότι είναι κυρίως προϊόντα που εξάγονται.
Δεν ψωνίζουμε από πλανόδιους
Αποφεύγουμε να αγοράζουμε τρόφιμα των οποίων δεν γνωρίζουμε την προέλευση. Τα προϊόντα που πωλούνται από πλανόδιους δεν έχουν ακολουθήσει το παραδοσιακό δίκτυο της αγοράς που διαθέτει μηχανισμούς ελέγχου. Προτιμάμε να ψωνίζουμε από λαϊκές αγορές, σούπερ μάρκετ και μανάβηδες.
Επιλέγουμε παραγωγό
Μεγάλο ρόλο για το αν έχουν τα φρούτα και τα λαχανικά υπολείμματα φυτοφαρμάκων διαδραματίζει ο παραγωγός. Προφανώς η βιολογική ή η ολοκληρωμένη καλλιέργεια είναι πιο ασφαλής, όμως κι ένας συμβατικός παραγωγός που τηρεί τις οδηγίες των φυτοφαρμάκων και τους νόμους παράγει ασφαλή προϊόντα. Φτάνει να κάνει χρήση μόνο των επιτρεπόμενων φαρμάκων (δεκάδες παράνομα χρησιμοποιούνται συχνά λόγω της έλλειψης συστηματικών ελέγχων), ενώ αρκετοί δεν τηρούν τους χρόνους συγκομιδής που είναι απαραίτητοι για να ολοκληρωθεί η υπολειμματική δράση. Επειδή όμως, ειδικά στα μεγάλα αστικά κέντρα, σπάνια έχουμε αυτή τη δυνατότητα να γνωρίζουμε τους παραγωγούς, δείτε στον πίνακα τις πιο ευαίσθητες κατηγορίες καλλιεργειών που δέχονται και τους περισσότερους ψεκασμούς.
Βεβαρημένες με ψεκασμούς καλλιέργειες:
- Λαχαχανικά και φρούτα εκτός εποχής / θερμοκηπίου.
- Λαχανικά των οποίων το βρώσιμο κομμάτι βρίσκεται κάτω από τη γη, όπως πατάτες, κρεμμύδια, παντζάρια, καρότα κ.λ.π.
- Ευαίσθητες καλλιέργειες φρούτων, που κινδυνεύουν περισσότερο από ασθένειες: μήλα, αχλάδια, φράουλες, κεράσια, βερίκοκα.