ΓΝΩΜΕΣ

Τον τελευταίο καιρό, με τις ανασκαφές στην Αμφίπολη, όλη η Ελλάδα βιώνει έναν παροξυσμό μακεδονικού μεγαλείου. Τα υπέροχα ευρήματα εντυπωσιάζουν με το μέγεθος και την αισθητική, που αντανακλούν έναν τεράστιο πλούτο και μια υπερβολή «αυτοκρατορικού τύπου» πρωτόγνωρη στην Ελλάδα. Με την ευκαιρία αυτή, λοιπόν, θα παραθέσω ένα κείμενο που διέσωσε ο Αθήναιος και που, μέσα από ένα επίσημο δείπνο, παρουσιάζει όλο το glamour που επικρατούσε στις μακεδονικές αυλές. 

Ο Ιππόλοχος ο Μακεδών σε μια επιστολή του λέει: «Ο Κάρανος παρέθεσε στη Μακεδονία ένα γαμήλιο γεύμα και είχε καλέσει είκοσι άτομα. Οταν έμπαιναν στην αίθουσα, τους έδιναν να φορέσουν ένα χρυσό διάδημα. Κατόπιν, μόλις οι καλεσμένοι έπαιρναν τις θέσεις στα ανάκλιντρά τους, τους δώριζαν από ένα ασημένιο κύπελλο. Μετά το ποτό πρόσφεραν στον κάθε καλεσμένο μια χάλκινη κορινθιακή πιατέλα με ψωμί, κότα, πάπια, φασιανό, χήνα και άλλα φαγητά και, αφού έπαιρνε ό,τι ήθελε ο καθένας από την πιατέλα του, την έδινε στους δούλους που στέκονταν πίσω του. Στη συνέχεια έρχονταν ασημένιες πιατέλες με ψωμιά φτιαγμένα με πολλή τέχνη, με λαγούς, χήνες, περιστέρια, κατσίκια, πέρδικες και άλλα πουλερικά. 

Επλεναν τα χέρια τους και μετά έφερναν στην αίθουσα στεφάνια φτιαγμένα από άνθη και ένα χρυσό διάδημα για τον καθένα. Οταν είχαν κορυφωθεί η χαρά και η ευθυμία, εμφανίζονταν στην αίθουσα οι αυλητρίδες. Εμπαιναν κι άλλες, κουβαλώντας ληκύθους με μύρο, και πρόσφεραν στους καλεσμένους. Μετά έφερναν ένα δίσκο βαρύ, επίχρυσο, τόσο μεγάλο, που χωρούσε έναν μεγάλο ψητό χοίρο, τοποθετημένο με την κοιλιά προς τα πάνω και γεμισμένο με ένα σωρό εύγευστα είδη που άχνιζαν. Υστερα έφεραν βραστό κατσίκι σε παρόμοιο δίσκο. 

Ο Κάρανος έλεγε να δώσουν στους καλεσμένους κάνιστρα, για να μπαίνουν τα δώρα. Τότε έμπαιναν χορευτές και διάφοροι που πρόσφεραν θέαμα, καθώς και γυναίκες που έβγαζαν φωτιά από το στόμα τους και ήταν γυμνές. Το κρασί έρρεε και το έπιναν χωρίς νερό. Οίνος από τη Θάσο και τη Λέσβο σε μεγάλα χρυσά ποτήρια. Και κατόπιν ψητά ψάρια και ψωμιά τύπου Καππαδοκίας. Και το συμπόσιο συνεχιζόταν με νέα εδέσματα κι άλλη οινοποσία, και καινούργια δώρα, και μια χορωδία με εκατό μέλη που έψαλλε τον γαμήλιο ύμνο, και χορεύτριες ντυμένες Νύμφες. 

Εφεραν αγριογούρουνα από τον Ερύμανθο μέσα σε τετράγωνα πιάτα. Και παρότι όλοι ήταν ζαλισμένοι από το κρασί, αμέσως μόλις παρουσιαζόταν κάτι καινούργιο, συνέρχονταν. Στο τέλος ακούστηκε η σάλπιγγα, όπως είναι η συνήθεια στη Μακεδονία, που σημαίνει πως έφτασε το τελευταίο μέρος του δείπνου. Ηρθε ένας διάσημος γελωτοποιός που τους διασκέδασε όλους και μετά προσφέρθηκαν επιδόρπια, ξηροί καρποί, γλυκίσματα κρητικά, αττικά, σαμιώτικα. Και έφυγαν από τη γαμήλια γιορτή, νηφάλιοι από το φόβο για τους θησαυρούς που κουβαλούσαν μαζί τους».