Aπό τους παλαιότερους στο χώρο, ο Νίκος Παγιαυλάς αγωνίζεται εδώ και 16 χρόνια για το καλό του χώρου. Και απ’ ό,τι φαίνεται, έχει καταφέρει πολλά.
Ο Νίκος Παγιαυλάς γεννήθηκε σε αγροτική οικογένεια, όμως για χρόνια όργωνε τις θάλασσες. Το 1990, όταν ο πατέρας του είχε πια γεράσει και τα πατρογονικά κτήματα στο Κόκκινο Μετόχι στα Χανιά ζητούσαν χέρια, επέστρεψε στη γη. Το 1994 παρακολουθεί ένα σεμινάριο για τη βιολογική καλλιέργεια και ξεκινάει πρώτος να καλλιεργεί βιολογικά κηπευτικά στο νομό Χανίων. Δεκαέξι χρόνια μετά δεν έχει πάρει ούτε ένα σεντ επιδότηση.
Στα 18 στρέμματά του καλλιεργεί μαζί διάφορα κηπευτικά, χόρτα, μυρωδικά, ελιές και αβοκάντο. Με την παρότρυνσή του, οι γείτονες καλλιεργητές στρέφονται σύντομα και αυτοί στη βιολογική γεωργία.
Υπέρμαχος της μείωσης των εισροών και της διατήρησης της βιοποικιλότητας, φυτεύει μόνο ντόπιες ποικιλίες, προσαρμοσμένες από χρόνια στο μικροκλίμα της περιοχής. Οι σπόροι, άλλοι από τον πατέρα του και άλλοι απόκτημα έπειτα από αναζήτηση, είναι γι’ αυτόν «κομμάτι της πολιτιστικής μας κληρονομιάς».
Τα προϊόντα του τα διαθέτει στα Χανιά, στα δύο μαγαζιά του Συνεταιρισμού Παραγωγών και Καταναλωτών ΓΑΙΑ, του οποίου είναι μάλιστα ιδρυτικό μέλος. Είναι επίσης ιδρυτικό μέλος του Συνδέσμου Παραγωγών Βιολογικών Προϊόντων Χανίων και της ομάδας «Βιολογική Κρήτη».
Εγκυρες τοπικές εφημερίδες φιλοξενούν άρθρα του, ενώ για πολλά χρόνια είχε εκπομπή στην ΕΡΑ Χανίων. Σήμερα εκπέμπει κάθε Τετάρτη μεσημέρι από τον τοπικό σταθμό Δίκτυο FM. Ανήσυχο και δημιουργικό πνεύμα, έχει φτιάξει και μπλογκ, όπου σχολιάζει με καυστικό τρόπο τα κακώς κείμενα.
Δεκαέξι χρόνια βιοκαλλιεργητής, ο Νίκος Παγιαυλάς βραβεύτηκε το 2010 από το Γαστρονόμο για το ήθος του, την προσφορά του στον δύσκολο χώρο της βιοκαλλιέργειας και, φυσικά, για τα σπάνιας νοστιμιάς κηπευτικά που παράγει. Ο ίδιος στην ομιλία του, τη βραδιά της βράβευσης, μεταξύ άλλων, είπε: «Φοβόμουν ένα πράγμα: πώς η φύση θα συνεργαστεί μαζί μου. Πώς θα αντιμετωπίσω τα ζιζάνια, τα έντομα, τους μύκητες. Τι είδους παραγωγή θα είχα και πόση. Από την αρχή κιόλας, αποδείχτηκε ότι η φύση συνεργάζεται. Αρκεί να της δώσεις την ευκαιρία και θα σου ανταποδώσει αυτά που με σεβασμό ζητάς. Έστω και αν χρειαστεί να δουλέψεις περισσότερο».
Τα προϊόντα του Νίκου Παγιαυλά τα βρίσκουμε στα δύο καταστήματα «Γαία» στα Χανιά: Δημητρακάκη 2, τηλ.: 28210-28.783, Πάροδος Κωνσταντίνου Καραμανλή 86, τηλ.: 28210-36.446.