ΓΝΩΜΕΣ

«Το μυστικό είναι στο μπρίκι», έλεγε ο κυρ-Θανάσης για τον καφέ του στο Γυαλί Καφενέ ή Καφενείο Πανελλήνιο της Άμφισσας. Για μένα, αλλά και για τους περισσότερους γηγενείς, το Μεγάλο Καφενείο, όπως συνηθίζουμε ακόμα να το λέμε, είναι η ιστορία της πόλης. Και ο Θανάσης Μαστρονικολόπουλος, ο ιδιοκτήτης του, από τις πιο γραφικές, καλόκαρδες φιγούρες μιας άλλης εποχής. Ήρεμος, γλυκός, λιγομίλητος, αλλά πάντα με τον καλό το λόγο, «Μαράκι, μέσα είναι ο μπαμπάς σου. Τρέχα και θα σου φέρω εγώ το λουκουμάκι».

Μεγαλώνοντας στην Άμφισσα έζησα αυτόν τον χώρο γεμάτο αντρικές φιγούρες, όλοι φρεσκοξυρισμένοι, με τα καλά τους, στην απογευματινή τους έξοδο, να παίζουν πρέφα ή τάβλι, τα φλιτζάνια με τον ελληνικό να πηγαινοέρχονται, οι σανίδες να τρίζουν σε κάθε βηματισμό και η ατμόσφαιρα ντουμάνι από τον καπνό των τσιγάρων, που όσο δυσάρεστο κι αν ήταν, αυτό το σύννεφο έδινε μια ονειρική διάσταση σ' αυτόν τον ψηλοτάβανο χώρο. Δύο ξυλόσομπες πάλευαν να ζεστάνουν την ατμόσφαιρα. Οι φωνές, τα γέλια και το καλαμπούρι όμως των θαμώνων έδιναν τη θαλπωρή που χρειαζόταν με το παραπάνω.

Το μπρίκι του κυρ Θανάση σταμάτησε να φτιάχνει καφέ εδώ και λίγο καιρό, αφού αποφάσισε ότι ήρθε η ώρα να παραδώσει τα σκήπτρα και να αποχωρήσει. Παρόλα αυτά κάθε μέρα πήγαινε να το ανοίξει, να το καθαρίσει, να το αερίσει. Το καφενείο πέρασε στα χέρια νέων παιδιών, που αγαπούν την πόλη, σέβονται την ιστορία της και στόχο έχουν να αναδείξουν τον χώρο αυτό που κάποτε ανέβαιναν επιθεωρήσεις με σπουδαίους Έλληνες και ξένους ηθοποιούς, από τον Αυλωνίτη και τον Φωτόπουλο μέχρι τη Ρόμι Σνάιντερ και τον Κατράκη. Η σκηνή του έχει φιλοξενήσει το “Θίασο” του Αγγελόπουλου για τις ανάγκες γυρισμάτων της ταινίας, αλλά και άλλους πολλούς θιάσους. Εδώ έφαγα το πρώτο μου υποβρύχιο, ήπια την πρώτη μου 'Εψα και τον πρώτο μου καφέ. Εδώ πριν λίγες μέρες, το τριήμερο της Αποκριάς, έγινε για πρώτη φορά μετά από 28 χρόνια συναυλία στη σκηνή του και βαθιά συγκίνηση πλημμύρισε τόσο αυτούς που γνωρίζουν την ιστορία του όσο και τους επισκέπτες του, γιατί η αύρα του Μεγάλου Καφενείου, του κυρ-Θανάση, των ανθρώπων που έχουν περάσει εκεί μέσα πάνω από τη μισή τους ζωή, σε αιχμαλωτίζει. Λίγα εικοσιτετράωρα μετά την πανηγυρική έναρξη της νέας εποχής του Πανελληνίου, ο κυρ- Θανάσης αποχαιρέτησε αυτόν τον κόσμο. Μαζί του πήρε και το μυστικό για τον καφέ του και τις όμορφες ιστορίες, που είχε να λέει για το δεύτερο σπίτι του.

Εγώ θα μείνω με την ανάμνηση από το μεγάλο τετράγωνο λουκούμι με γεύση τριαντάφυλλο, τυλιγμένο σε γκρι χαρτί, λεπτό σαν χαρτί εφημερίδας, που μου έστελνε ο κυρ-Θανάσης με τον μπαμπά μου είτε είχε κερδίσει στην πρέφα είτε όχι, αφού αυτό ήταν το τρόπαιο της νίκης.